Το Σάββατο 18 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε σεμινάριο με θέμα την μουσικοχορευτική παράδοση της Νάξου.

Ο Σύνδεσμος Συρρακιωτών Ιωαννίνων στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του έχει εντάξει τα τελευταία χρόνια, τα σεμινάρια παραδοσιακών χορών, με στόχο την επιμόρφωση δασκάλων και χορευτών, καθώς πλέον θεωρούνται αναπόσπαστο κομμάτι της διδασκαλίας των παραδοσιακών χορών. Έτσι λοιπόν μετά την περυσινή διοργάνωση του σεμιναρίου με χορούς από την Κρήτη με εισηγητή τον κ. Μιχάλη Σηφακάκη, φέτος ο Σ.Σ.Ι συνδιοργάνωσε με το Τμήμα Παραδοσιακών Χορών Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ιωαννιτών σεμινάριο με χορούς από τη Νάξο με εισηγητή τον κ. Σταύρο Σπηλιάκο. Βέβαια ο Σύνδεσμος Συρρακιωτών Ιωαννίνων  έχει συμμετάσχει και σε σεμινάρια που έχουν διοργανώσει άλλοι σύλλογοι της πόλης όπως για παράδειγμα το σεμινάριο με χορούς του Μετσόβου με εισηγητή τον κ. Γιώργο Μέτσιο, που διοργάνωσε ο Πατριωτικός Σύνδεσμος Καλαρρυτών «Η Πίνδος» 

Το φεστιβάλ που συνδιοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Συρρακιωτών Ιωαννίνων και το  Τμήμα Παραδοσιακών Χορών του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ιωαννιτών, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 18 Μαρτίου στο 5^ο Δημοτικό Σχολείο Ιωαννίνων «Βαλάνειο», με την παρουσία πολλών χορευτών και όλων των χοροδιδασκάλων και των δύο πολιτιστικών φορέων. Από νωρίς το απόγευμα λίγο μετά τις 5 όλοι είχαν συγκεντρωθεί στο χώρο του σεμιναρίου το οποίο ξεκίνησε περίπου στις 5.30 με την παρουσίαση του εισηγητή κ. Σταύρου Σπηλιάκου ο οποίος είναι Διδάκτωρ Χορολογίας στο μάθημα των Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Τ.Ε.Φ.Α.Α.) του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχοντας εκπονήσει την διδακτορική του διατριβή με θέμα την μουσικοχορευτική παράδοση της Νάξου. Η παρουσίαση έγινε από τους ,εκ των συνδιοργανωτών, χοροδιδάσκαλο και των δύο χορευτικών τμημάτων, κ. Ηλία Γκαρτζονίκα, τον πρόεδρο του Σ.Σ.Ι κ. Γεώργιο Κατσάνο και τον χοροδιδάσκαλο του τμήματος παραδοσιακών χορών του Π.Κ.Δ.Ι κ. Νίκο Νούσια εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίηση τους για την συμμετοχή των χορευτών και τονίζοντας την σημαντικότητα των σεμιναρίων στην διατήρηση της παράδοσης και στην μετάδοση γνώσεων οι οποίες προέρχονται από επιτόπιες καταγραφές των εισηγητών - ερευνητών. Σε αυτό το σημείο αξίζει να τονιστεί το γεγονός ότι το Δ.Σ του Συνδέσμου Συρρακιωτών Ιωαννίνων επέλεξε και φέτος να καλύψει το κόστος συμμετοχής για όλους τους χορευτές του, όπως και πέρυσι στο σεμινάριο που διοργάνωσε η συμμετοχή ήταν δωρεάν για όλους, έτσι  ώστε να τους δώσει ένα επιπλέον κίνητρο να συμμετάσχουν στην πραγματικά πολύ χρήσιμη και εποικοδομητική διαδικασία του σεμιναρίου.     

Εν συνεχεία ακολούθησε η προβολή εκπαιδευτικού οπτικοακουστικού υλικού για περίπου μιάμιση ώρα που περιελάμβανε αναλυτική παρουσίαση των χορών (Συρτός, Μπάλλος, Καλαμαθιανός, Βλάχα κ.α) και των βημάτων της Νάξου,των παραδοσιακών φορεσιών καθώς και των οργάνων που χρησιμοποιούνται στα παραδοσιακά τακίμια ή κομπανίες, τα οποία πραγματικά είναι πάρα πολλά και ίσως πολλοί από εμάς δεν γνώριζαν ότι χρησιμοποιούν τσαμπούνα ή κλαρίνο. Επίσης, η προβολή περιελάμβανε σπάνιες παλιές καταγραφές  από γλέντια στην Νάξο και από πραγματικά αυθεντικούς και αυθόρμητους ανθρώπους όπου μας μετέφεραν στο κλίμα της εποχής εκείνης και βέβαια έγινε η αναπόφευκτη και θλιβερή σύγκριση με τα «νεονησιώτικα» τραγούδια της δεκαετίας του 90’ που πραγματικά στον βωμό της εμπορικότητας αλλοίωσαν το ύφος και την παράδοση της Νάξου κάτι βέβαια που δυστυχώς αποτέλεσε γενικό φαινόμενο τόσο στην νησιωτική όσο και στην ηπειρωτική Ελλάδα.  

Μετά το πέρας του θεωρητικού μέρους του σεμιναρίου ακολούθησε η διδασκαλία των βημάτων και των χορών της Νάξου με την παράλληλη επεξήγηση της ιστορίας, της προέλευσης αλλά και του τρόπου που χορεύονταν ο κάθε χορός. Αναλύοντας τον κάθε χορό ο εισηγητής κ. Σταύρος Σπηλιάκος με την μεταδοτικότητα του μας μετέφερε πραγματικά στον μικρόκοσμο της Νάξου και στα γλέντια που στήνονται σε λίγα μόλις τετραγωνικά και παράλληλα μας έκανε να αντιληφθούμε ότι η μουσικοχορευτική παράδοση της Νάξου και γενικότερα των Νησιών του Αιγαίου δεν είναι αυτό που έχει περάσει στην συνείδηση των περισσοτέρων από εμάς, δηλαδή οι πολύ γρήγοροι, με έντονο βήμα και πολλές φιγούρες χοροί αλλά υπάρχουν από αρκετά αργοί με απλά βήματα με τους οποίους ξεκίνησε την εισήγηση του έως και αρκετά γρήγορους με πιο σύνθετα βήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι κατά την διάρκεια της  προβολής σε μία επιτόπια καταγραφή, όταν ένας γέρος (Ν)-Αξιώτης ερωτήθηκε πως είναι ένας καλός χορευτής, απάντησε πως οι καλοί χορευτές, χορεύουν αργά, σεμνά και χωρίς πολλές φιγούρες. Αξίζει να τονίσουμε πως κάτι αντίστοιχο είχε επισημάνει στο προηγούμενο σεμινάριο ο κ. Σηφακάκης για τους χορούς της Κρήτης. Επίσης, αναφέρθηκε σε κάποιους χορούς που έχουν αλλοιωθεί επειδή κάποιοι καθιέρωσαν ως βασικά βήματα, τα βήματα από μια φιγούρα του χορού, θεωρώντας πως μάλιστα έχουν ανακαλύψει και κάποιο νέο χορό και αυτός ήταν και ο λόγος που δεν μας δίδαξε δύο συγκεκριμένους χορούς καθώς δεν προέκυπταν από τις καταγραφές του ούτε ήταν γνωστοί στου κατοίκους του νησιού αλλά «εφευρέθηκαν» τα τελευτα 30-40 χρόνια από κάποια χορευτικά της Αθήνας και συνεχίζουν να χορεύονται συνήθως σε παραστάσεις χορευτικών ή σε κάποια γλέντια που διοργανώνουν οι νεότεροι. Παράλληλα με τους χορούς της Νάξου μας έδειξε και πως οι ίδιοι ή σχεδόν ίδιοι χοροί χορεύονται με διαφορετικό τρόπο ακόμη και στα χωριά της Νάξου ειδικά στα ορεινά, αλλά και στα υπόλοιπα Νησιά του Αιγαίου δείχνοντας μας για κάθε νησί το βήμα αλλά και το ύφος του χορού εν συντομία.

Μετά το τέλος της εισήγησης οι εκπρόσωποι των δυο πολιτιστικών φορέων κ. Γεώργιος Κατσάνος και κ. Νίκος Νουσιας προσέφεραν αναμνηστικά δώρα στον εισηγητή, ενώ όλοι οι συμμετέχοντες αφού πρώτα έλαβαν ένα αναμνηστικό δίπλωμα συμμετοχής στην συνέχεια απόλαυσαν τα πλούσια εδέσματα, τα ποτά και τα αναψυκτικά για τα οποία είχαν μεριμνήσει οι συνδιοργανωτές. Το σεμινάριο έκλεισε, όπως ήταν προγραμματισμένο υπό την μουσική συνοδεία ζωντανής παραδοσιακής ορχήστρας και με την Σοφία Ζωή στο τραγούδι και η συνέχεια ήταν αναμενόμενη καθώς με την προτροπή και την καθοδήγηση του εισηγητή όλοι, χοροδιδάσκαλοι και χορευτές, μπήκαν στο χορό και χόρεψαν όλους του χορούς που διδάχθηκαν στο σεμινάριο με κέφι αλλά και τον απαραίτητο σεβασμό και κατ’ αυτό τον τρόπο νιώσαμε όλοι μας πως βρισκόμαστε νοερά σε ένα αυθεντικό παραδοσιακό Ναξιώτικο γλέντι.

Επιμέλεια κειμένου: Απόστολος Ι. Μάκης

Απόσπασμα του δελτίου ειδήσεων του Ήπειρος TV1: 

Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό: